<<Ποτέ δεν είχα σκεφτεί να ρωτήσω από πού ήρθαμε ούτε που θα πάμε. Δεν προλαβαίνουμε να ρωτήσουμε έτσι όπως φεύγουμε. Σαν να ψάχνεις αρχή και τέλος σε ένα δαχτυλίδι, η δουλειά σε ξαναφέρνει την ίδια εποχή στο ίδιο μέρος. Κανένας δεν λέει τώρα αρχίζουμε, γιατί ποτέ δεν είχαμε σταθεί.>>
(Μ. Καραμαγγιώλης, Ρομ, 1989)
Παρασκευή 31 Μαρτίου η στις 8.00μ.μ: Latcho Drom (Tony Gatlif, 1993)
Το Latcho Drom (Καλό Ταξίδι) είναι η δεύτερη ταινία της τριλογίας του Tony Gatlif με θέμα την κουλτούρα των Ρομά. Πρόκειται για ένα έργο που δύσκολα κατατάσσεται σε συγκεκριμένη κατηγορία. Με μιαν ασυνήθιστη όσο και πρωτότυπη προσέγγιση ο σκηνοθέτης επιλέγει κυρίως τη μουσική για ν’ αφουγκραστεί την κουλτούρα και την ιστορία των Ρομά. Όπως κάθε επιτυχημένο έργο τέχνης, κατορθώνει πολύ περισσότερα, αφού επικεντρώνοντας στο συγκεκριμένο αγγίζει το οικουμενικό: απ’ τη μια φέρνει στο προσκήνιο την ιδιαιτερότητα ενός λαού κι απ’ την άλλη βάζει τον θεατή να στοχαστεί το βίωμα τού να είσαι άνθρωπος ακριβώς μέσα από αυτήν την ιδιαίτερη κουλτούρα.
Παρασκευή 7 Απριλίου στις 8.00μ.μ.: Papusza (Joanna Kos-Krauze και Krzysztof Krauze, 2013)
Ασπρόμαυρη περιπλάνηση σε μια ζωή που κινήθηκε σε ένα μετέωρο. Η ποιήτρια Bronisława Wajs, πιο γνωστή ως Papusza στην κοινότητα των Πολωνών Ρομά, εξεγέρθηκε απέναντι στις πολυεπίπεδες απαγορεύσεις της κοινότητάς της, δεν εμπιστεύτηκε όμως ποτέ τον κόσμο των gadjos.
Η κινηματογραφική γλώσσα μιλά υποβλητικά για την υπαρξιακή σιωπή ανάμεσα σε φωνές, υπονοεί χρώματα σε έναν καμβά φτιαγμένο έτσι, που να μην μπορεί τα αντέξει, υποδεικνύει τα όρια της δημιουργικότητας όταν αυτή δεν χωράει στους τόπους που τη γεννάνε. Αποφεύγει την εξιδανίκευση που καθιστά μυθικές μορφές τους ανήσυχους ανθρώπους. Μολονότι δεν φλυαρεί για τις εσωτερικές συγκρούσεις, καταφέρνει να αποδώσει τη σύνθλιψη μιας γυναίκας που δεν στάθηκε ποτέ δυνατό να ζήσει ούτε τη ζωή που της δόθηκε ούτε κι εκείνη που αποπειράθηκε να χτίσει. Εν τέλει μας την παραδίδει γενναία στην αποδοχή της ήττας της, αξιοπρεπή στον σπαραγμό της – ως ένα οικείο μας πρόσωπο σε μιαν αξιοσημείωτα ασυνήθιστη διαδρομή.
Η ταινία μένει με τρόπο σεμνό μακριά από τις απλουστεύεις κι αφήνει ορθάνοιχτο το ζήτημα των πολλαπλών καταπιέσεων οι οποίες δεν αίρονται από μυθικές ηρωικές προσωπικότητες, αλλά συντρίβουν πρόσωπα που ταξίδεψαν μόνα τους στις εσχατιές της δύναμης και των επιθυμιών τους.
Παρασκευή 31 Μαρτίου & Παρασκευή 7 Απριλίου
στις 20.00
στο
Αυτοδιαχειριζόμενο Στέκι Πέρασμα
Ζ . Πηγής 95-97 & Ισαύρων
ΚΑΛΕΙΔΟΣΚΟΠΙΟ
εργαστήρι για τους δραπέτες του πραγματικού