Στα πλαίσια των τελευταίων αναγνωσμάτων/συζητήσεων της Ομάδας Αυτομόρφωσης και συγκεκριμένα με αφορμή το βιβλίο “Καπιταλιστικός Ρεαλισμός – Υπάρχει άραγε εναλλακτική” (2009) του Mark Fisher την Τρίτη 14/11/2023 στις 20.30 θα προβάλουμε την ταινία Blue Collar (Paul Schrader, 1978). Σας περιμένουμε στο Πέρασμα.

Έχοντας ολοκληρώσει την ανάγνωση σημαντικών στοχαστών της σχολής της Φρανκφούρτης (Μαρκούζε, Μπενγιαμιν, Αντόρνο) και δίνοντας έμφαση στην κριτικής της στην πολιτισμική βιομηχανία, η ομάδα αυτομόρφωσης στο αυτοδιαχειριζόμενο στέκι Πέρασμα συνεχίζει το ταξίδι της με μια στάση στην πολιτισμική κριτική του Mark Fisher.

Συγκεκριμένα, θα εστιάσουμε στον ιδιαίτερο στοχασμό του πάνω σε όψεις της σύγχρονης κουλτούρας, όπως αυτός αποτυπώνεται στο πρόσφατα εκδοθέν στα ελληνικά έργο του Το Αλλόκοτο και το Απόκοσμο.

Ξεκινάμε την ερχόμενη Τρίτη 27/6.

Η ομάδα είναι ανοιχτή σε όσες και όσους ενδιαφέρονται και οι συναντήσεις μας γίνονται κάθε Τρίτη στις 20.30 στο Αυτοδιαχειριζόμενο Στέκι Πέρασμα (Ζ. Πηγής και Ισαύρων – Εξάρχεια).

Για επιπλέον επικοινωνία adva@espiv.net.

<<Ποτέ δεν είχα σκεφτεί να ρωτήσω από πού ήρθαμε ούτε που θα πάμε. Δεν προλαβαίνουμε να ρωτήσουμε έτσι όπως φεύγουμε. Σαν να ψάχνεις αρχή και τέλος σε ένα δαχτυλίδι, η δουλειά σε ξαναφέρνει την ίδια εποχή στο ίδιο μέρος. Κανένας δεν λέει τώρα αρχίζουμε, γιατί ποτέ δεν είχαμε σταθεί.>>
(Μ. Καραμαγγιώλης, Ρομ, 1989)

Παρασκευή 31 Μαρτίου η στις 8.00μ.μ: Latcho Drom (Tony Gatlif, 1993)

Το Latcho Drom (Καλό Ταξίδι) είναι η δεύτερη ταινία της τριλογίας του Tony Gatlif με θέμα την κουλτούρα των Ρομά. Πρόκειται για ένα έργο που δύσκολα κατατάσσεται σε συγκεκριμένη κατηγορία. Με μιαν ασυνήθιστη όσο και πρωτότυπη προσέγγιση ο σκηνοθέτης επιλέγει κυρίως τη μουσική για ν’ αφουγκραστεί την κουλτούρα και την ιστορία των Ρομά. Όπως κάθε επιτυχημένο έργο τέχνης, κατορθώνει πολύ περισσότερα, αφού επικεντρώνοντας στο συγκεκριμένο αγγίζει το οικουμενικό: απ’ τη μια φέρνει στο προσκήνιο την ιδιαιτερότητα ενός λαού κι απ’ την άλλη βάζει τον θεατή να στοχαστεί το βίωμα τού να είσαι άνθρωπος ακριβώς μέσα από αυτήν την ιδιαίτερη κουλτούρα.

Παρασκευή 7 Απριλίου στις 8.00μ.μ.: Papusza (Joanna Kos-Krauze και Krzysztof Krauze, 2013)

Ασπρόμαυρη περιπλάνηση σε μια ζωή που κινήθηκε σε ένα μετέωρο. Η ποιήτρια Bronisława Wajs, πιο γνωστή ως Papusza στην κοινότητα των Πολωνών Ρομά, εξεγέρθηκε απέναντι στις πολυεπίπεδες απαγορεύσεις της κοινότητάς της, δεν εμπιστεύτηκε όμως ποτέ τον κόσμο των gadjos.

Η κινηματογραφική γλώσσα μιλά υποβλητικά για την υπαρξιακή σιωπή ανάμεσα σε φωνές, υπονοεί χρώματα σε έναν καμβά φτιαγμένο έτσι, που να μην μπορεί τα αντέξει, υποδεικνύει τα όρια της δημιουργικότητας όταν αυτή δεν χωράει στους τόπους που τη γεννάνε. Αποφεύγει την εξιδανίκευση που καθιστά μυθικές μορφές τους ανήσυχους ανθρώπους. Μολονότι δεν φλυαρεί για τις εσωτερικές συγκρούσεις, καταφέρνει να αποδώσει τη σύνθλιψη μιας γυναίκας που δεν στάθηκε ποτέ δυνατό να ζήσει ούτε τη ζωή που της δόθηκε ούτε κι εκείνη που αποπειράθηκε να χτίσει. Εν τέλει μας την παραδίδει γενναία στην αποδοχή της ήττας της, αξιοπρεπή στον σπαραγμό της – ως ένα οικείο μας πρόσωπο σε μιαν αξιοσημείωτα ασυνήθιστη διαδρομή.

Η ταινία μένει με τρόπο σεμνό μακριά από τις απλουστεύεις κι αφήνει ορθάνοιχτο το ζήτημα των πολλαπλών καταπιέσεων οι οποίες δεν αίρονται από μυθικές ηρωικές προσωπικότητες, αλλά συντρίβουν πρόσωπα που ταξίδεψαν μόνα τους στις εσχατιές της δύναμης και των επιθυμιών τους.

Παρασκευή 31 Μαρτίου & Παρασκευή 7 Απριλίου

στις 20.00

στο

Αυτοδιαχειριζόμενο Στέκι Πέρασμα

Ζ .  Πηγής  95-97 & Ισαύρων

ΚΑΛΕΙΔΟΣΚΟΠΙΟ

εργαστήρι για τους δραπέτες του πραγματικού

Η μπροσούρα «ΜΚΟ στο Προσφυγικό Από την Έρημο της Εκμετάλλευσης στην Απόπειρα να Φτάσουμε στην Όαση των Συλλογικών Αντιστάσεων» γράφτηκε από εργαζόμενα στο αντικείμενο του «προσφυγικού»και απευθύνεται σε εργαζόμενα πέραν αυτού. Το περιεχόμενό της αποτυπώνει εμπειρίες και προκύπτει από τις άπειρες εργατοώρες μας ως εργαζόμενα στο συγκεκριμένο χώρο αλλά δεν αφορά το προσφυγικό. Είναι γραμμένη από τη σκοπιά μας ως εργαζομένων και αφορά την εργασία μας σε ΜΚΟ που ανέλαβαν εργολαβικά τα τελευταία χρόνια την παροχή υπηρεσιών πρόνοιας σε εκτοπισμένα άτομα.

Από το 2015 και μέχρι και το 2021, η μεταναστευτική κίνηση των εκτοπισμένων εξαιτίας των πολέμων και της επέλασης της καπιταλιστικής αναδιάρθρωσης στην Αφρική και την Ασία προς την Ευρώπη, προκάλεσε την άμεση αντίδραση των ευρωπαϊκών κρατών. Η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη της που θέλησαν να διαχειριστούν και να ρυθμίσουν τις μεταναστευτικές ροές, «έντυσαν» τις πολιτικές τους με το πέπλο ενός ανθρωπισμού και το μανδύα μιας πρόνοιας που επιχειρούσε να καλύψει τα πτώματα των προσφυγισσών που συσσωρεύονταν στα τείχη των ευρωπαϊκών συνόρων και που επέπλεαν στα ζεστά φιλόξενα (sic!) νερά της Μεσογείου. Φορέας αυτού του «ανθρωπισμού» και εν μέρει διεκπεραιωτής στην ουσία της εφαρμογής αυτών των αντιμεταναστευτικών πολιτικών έγιναν οι λεγόμενες ΜΚΟ του προσφυγικού, οι οποίες το ίδιο διάστημα γεννήθηκαν και αναπτύχθηκαν σε χρόνο ρεκόρ. Δηλαδή πολλές από αυτές δημιουργήθηκαν σχεδόν από το μηδέν, μεγάλωσαν, διευρύνθηκαν, επεκτάθηκαν, απέκτησαν χώρο, γραφεία, δύναμη, έλαβαν παχυλές χρηματοδοτήσεις, προσέλαβαν χιλιάδες εργαζόμενα, έγιναν κανονικά «μαγαζιά» και κάποιες από αυτές μάλιστα μεταμορφώθηκαν σε μεγαλοαφεντικά με τα όλα τους, ήτοι managers, coordinators, fundraisers, τμήματα HR και άλλα πολλά εντυπωσιακά.

Όπως φανερώνει και ο τίτλος της, αυτή δεν είναι λοιπόν μία μπροσούρα για το προσφυγικό: είναι μία μπροσούρα που εστιάζει ακριβώς στην εργασία σε αυτά τα μικρά ή μεγάλα μαγαζιά που πουλάνε με το αζημίωτο «ανθρωπισμό». Περιγράφει και αναλύει την προσπάθεια ανάδειξης των εργασιακών συνθηκών εκμετάλλευσης, εντατικοποίησης, επισφάλειας, εκφοβισμού, εργοδοτικής ασυδοσίας και αυθαιρεσίας που συμβαίνουν στο χώρο των ΜΚΟ, καθώς και τη δική μας προσπάθεια αυτοοργάνωσης σε ένα σωματείο βάσης και συγκρότησης αντιστάσεων και εργατικών διεκδικήσεων.

Εργαστήκαμε και εργαζόμαστε σε ένα χώρο δουλειάς όπου η απόκρυψη της σχέσης εξαρτημένης εργασίας με την εργοδότρια οργάνωση, οι ολιγόμηνες διαδοχικές συμβάσεις ορισμένου χρόνου, η καθυστέρηση καταβολής μισθού ή/και μη καταβολή δώρων και επιδομάτων, οι απλήρωτες υπερωρίες, οι εκδικητικές απολύσεις και η ποινικοποίηση της συνδικαλιστικής δράσης, οι απολύσεις εγκύων και νέων μητέρων, επιβάλλονται ως αυτονόητες πρακτικές, ως η τάξη των πραγμάτων. Όταν αναφερόμαστε στην «εργοδοτική αυθαιρεσία», λοιπόν, αναφερόμαστε επί της ουσίας στον τρόπο που επιλέγουν οι εργοδότριες ΜΚΟ να διαχειρίζονται τα εργαζόμενα ώστε να παραχθεί το πολυπόθητο προϊόν, αυτό της «παρεχόμενης υπηρεσίας». Το προϊόν,δηλαδή, το οποίο καπηλεύονται και από το οποίο αντλούν την ηθική και πολιτική τους υπεραξία στη δημόσια σφαίρα.Επιπλέον, η εμπειρία που καταγράφεται στην μπροσούρα αυτή δεν έχει σε τίποτα να κάνει με το ψευδεπίγραφο δίπολο «καλές και κακές ΜΚΟ». Περισσότερο έρχεται να συνεισφέρει στην εμπειρία των αυτοοργανωμένων εργατικών αγώνων, της συλλογικοποίησης των διεκδικήσεων και να μιλήσει για την εργασία στις ΜΚΟ με έναν τρόπο που ξεπερνά το αντικείμενο της εργασίας – στην προκειμένη τη διαχείριση των προσφυγικών/μεταναστευτικών ροών.

Γιατί, αν και η επικαιρότητα των τελευταίων 8 χρόνων έκανε τις ΜΚΟ να ταυτιστούν στο συλλογικό ασυνείδητο με το προσφυγικό ζήτημα, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι συγκεκριμένες οργανώσεις δραστηριοποιούνται γύρω από αρκετά αντικείμενα. Αυτό που συνέβη την περίοδο για την οποία γράφουμε είναι πως γιγαντώθηκε το πεδίο της πρόνοιας για εκτοπισμένους πληθυσμούς και μαζί με αυτή την εξέλιξη γιγαντώθηκε και το εργατικό δυναμικό που απασχολούνταν σε αυτό. Και κάπου εδώ αναρωτιόμαστε: μήπως είμαστε στο ίδιο έργο θεατές; Από πότε είναι αυτή η εφημερίδα που διαβάζουμε; Μήπως τα «νέα» είναι μπαγιάτικα;

Τα παραπάνω ερωτήματα είναι εύλογα. Αν ανατρέξουμε στην ιστορία των τελευταίων δεκαετιών των ΜΚΟ στο ελληνικό κράτος, μπορούμε να αντιληφθούμε ότι αυτές δραστηριοποιούνται επίσης στα αντικείμενα της ψυχικής υγείας, της προστασίας των ζώων και του περιβάλλοντος, της παροχής προνοιακών υπηρεσιών στις λεγόμενες «ευπαθείς ομάδες» κ.α.Η παρουσία τους μοιάζει να χαρακτηρίζεται από ένα σταθερό μοτίβο, από ένα συνεχές εργοδοτικών αυθαιρεσιών μέσα στις δεκαετίες: την περίοδο της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης, της μεγάλης «αποασυλοποίησης» και της ένταξης των ΜΚΟ στα προγράμματα «Ψυχαργώς», η αβεβαιότητα, η επισφάλεια, η αδιαφορία για τους/τις λήπτες/τριες των υπηρεσιών, το άνοιγμα και το κλείσιμο δομών υποστήριξης εν μία νυκτί, η πολύμηνη απληρωσιά βασισμένη στη ρητορική των εργοδοτριών για καθυστερήσεις στη χρηματοροή από τον εκάστοτε χρηματοδότη, ήταν κομμάτι τόσο της εργασιακής εμπειρίας όσο και της εμπειρίας των εργατικών διεκδικήσεων. Αντίστοιχα, το σύνθημα «είμαστε εργαζόμενες και όχι εθελόντριες» προκύπτει από τις διεκδικήσεις να αναγνωριστεί το πραγματικό καθεστώς της εργασίας μας, που όπως θυμόμαστε, ήταν – και εξακολουθεί σε μεγάλο βαθμό να είναι – αίτημα των εργαζομένων στις περιβαλλοντικές ΜΚΟ.

Μήπως όλα αυτά μας θυμίζουν κάτι; Ζούμε απλά τη μέρα της μαρμότας; Αναρωτιέστε κι εσείς μήπως υπάρχει ένα νήμα που συνδέει τις εργασιακές εμπειρίες των εργαζομένων στις πάλαι ποτέ ΜΚΟ της ψυχιατρικής αποασυλοποίησης, με τις εμπειρίες των εργαζομένων στις κραταιές σήμερα ΜΚΟ του προσφυγικού και τις αγέραστες περιβαλλοντικές ΜΚΟ; Μήπως η ανάθεση σε ιδιωτικές εταιρίες, όπως οι ΜΚΟ των προνοιακών/φροντιστικών/προστατευτικών λειτουργιών, που επιτελούνταν στο παρελθόν από το κράτος, διαμορφώνει ένα ιδανικό πεδίο εργασιακού πειραματισμού; Μήπως ο χώρος των ΜΚΟ είναι ένα ιδανικό θερμοκήπιο για να «καλλιεργούνται» από κράτος και κεφάλαιο πειραματικά νέες εργασιακές συνθήκες, συμπεριφορές και περιβάλλοντα πριν αυτές εφαρμοστούν στο σύνολο του χώρου της εργασίας;

Στο χώρο δουλειάς που λέγεται «ΜΚΟ» τα προβλήματα είναι κοινά και διατρέχουν την εργασιακή εμπειρία συναδέλφων σε διαφορετικά αντικείμενα και, δυστυχώς, διαχρονικά, όπως φανερώνει και η συλλογική μνήμη. Ως εργαζόμενα βάσης, αρνούμαστε τη μοναξιά, την εξατομίκευση και τη συμμόρφωση και προχωράμε η μία δίπλα στον άλλο στους εργασιακούς μας χώρους. Μόνο οι σχέσεις αλληλεγγύης και συναδελφικότητας μας βγάζουν από το αδύναμο ατομικό κλουβί και μας γεμίζουν δύναμη και ενότητα. Αν κάποια από εμάς θεωρούν μάταιους και αδιέξοδους τους αγώνες ενάντια στην ασυδοσία των απολύσεων και στην υποτίμηση των ζωών μας, αξίζει να αναρωτηθούμε: αλήθεια υπάρχει τίποτα πιο καταδικασμένο και αδιέξοδο από την στάση σιωπής και υποταγής; Όταν χάνει τη δουλειά του το συνάδελφο που δουλεύει δίπλα μας, ξέρουμε ότι είμαστε οι επόμενοι, και μετά κι άλλοι κι άλλοι. Η μόνη απάντηση τότε, αλλά και σε κάθε στιγμή της εργασιακής μας καθημερινότητας, είναι η συναδελφική αλληλεγγύη και η συλλογικοποίηση των εργασιακών μας εμπειριών. Όσο κι αν ακούγεται χιλιοειπωμένο, οι μόνοι αγώνες που χάνονται είναι αυτοί που δεν δίνονται. Με μικρό ή μεγαλύτερο βηματισμό, άλλοτε με νίκες κι άλλοτε πιο δύσκολα, προχωράμε με πείσμα και αποφασιστικότητα για να σπάσουμε τον φόβο και να υπερασπιστούμε την αξιοπρέπεια και τα εργασιακά μας δικαιώματα.

Το ΣΒΕΜΚΟ στηρίζει τους αγώνες των εργαζομένων στις ΜΚΟ με διαδικασίες βάσης οριζόντιες και ισότιμες, με αμοιβαιότητα και κόντρα στην ανάθεση. Οργανώνουμε τις αντιστάσεις μας συλλογικά στο σωματείο μας, υψώνουμε την αλληλεγγύη εμπόδιο στην εργοδοτική ασυδοσία και βαρβαρότητα. Συνδιαμορφώνουμε τη συλλογική μνήμη, ποτίζοντας την με εμπειρίες αντίστασης.

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 24 ΜΑΡΤΙΟΥ 2023

στις 19:00.

στο Πέρασμα (Ζ. Πηγής & Ισαύρων)

ΕΚΔΗΛΩΣΗ – ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΜΠΡΟΣΟΥΡΑΣ: «ΜΚΟ στο Προσφυγικό. Από την Έρημο της Εκμετάλλευσης στην Απόπειρα να Φτάσουμε στην Όαση των Συλλογικών Αντιστάσεων». Από το Σωματείο Βάσης Εργαζομένων στις ΜΚΟ (ΣΒΕΜΚΟ)

Θα ακολουθήσει μπαρ οικονομικής ενίσχυσης